Szanowni Państwo,
czy w poniższej liście wyliczeniowej poszczególne składniki powinny być zamknięte znakiem zapytania? Z jednej strony mamy formułę pytania zależnego, ale z drugiej wyliczenia następują po dwukropku, stąd mam wątpliwości.
Przyszli i pytali m.in. o to:
— czym się zajmuję,
— kto tutaj mieszka,
— ile mam lat,
— jakie mam plany.

Z pozdrowieniami
Czytelnik

Dzień dobry, w języku potocznym istnieje zwrot „miasto rodzinne”, ale jaka jest jego definicja? Spotkałem się z różnymi wyjaśnieniami – miasto w którym się człowiek urodził, miasto zamieszkania czy miasto, w którym mieszka jego rodzina. Przykładowo Janek ma 20 lat, urodził się w Warszawie i tam mieszkał przez 8 lat, po czym przeprowadził się z rodziną do Krakowa i tam mieszka. Które miasto należy traktować jako jego miasto rodzinne? Proszę o pomoc.

Pozdrawiam

Zastanawia mnie jak poprawnie odmieniać ulicę Lubicz w Krakowie. W Krakowie mieszkam od niedawna, ale już zauważyłam, że zdecydowana większość mówi, że na przykład mieszka na Lubiczu. Niektórzy zaś twierdzą, że jedyną poprawną formą jest mieszkam na Lubicz – ponieważ Lubicz jest nazwą herbu, a nazwisk herbowych się nie odmienia. Jednak ta ulica nie jest powiązana z konkretną osobą noszącą to nazwisko, np. z Janem Lubicz, więc czy stosowanie tej reguły jest w tym przypadku naturalne i logiczne?

Szanowni Państwo,
Civitas Schinesghe to nazwa zawarta w dokumencie Dagome iudex, określająca zasięg granic państwa Mieszka I, a zatem odnosząca się do Państwa Gnieźnieńskiego. Jaka jest etymologia wyrazu Schinesghe? Jak należy go wymawiać i jak go przetranskrybować, używając wyłącznie polskich znaków? [Szinesge], [Szinezge], a może [Szineske]?
Wreszcie – jak słowo to ma się do łacińskiego wyrazu Gnesna? Dlaczego w tekście pisanym łaciną ( w Dagome iudex) nie użyto własnie określenia łac.?

Szanowni Państwo,
pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
Kreślę się z poważaniem
— Mieszko Wandowicz

PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).

Szanowni Państwo,
jak nazywa się mieszkaniec Kędzierzyna-Koźla? Mieszkańcy Kędzierzyna to Kędzierzynianie, mieszkańcy Koźla to Koźlanie, czy może mieszkańcy Kędzierzyna-Koźla to Kędzierzyniano-Koźlanie? Czy też nie należy w ogóle odmieniać i wyłącznie poprawny jest zapis: mieszkańcy Kędzierzyna-Koźla?

Z wyrazami szacunku
Paweł Mucha

Nazwy regionów w narzędniku.

Droga Poradnio, w narzędniku używamy nazw niektórych regionów w następującej formie: mieszkam w Kieleckiem, mieszkam w Mazowieckiem, w Świętokrzyskiem padał deszcz itp. Czy charakterystyczne końcówki: -em można też stosować wtedy, gdy mówimy o miejskich osiedlach? Na przykład w Toruniu mamy osiedle Bydgoskie, Jakubskie, Mokre. Czy poprawnie powiemy zatem: za Bydgoskiem jest granica miasta, na Jakubskiem jest dużo domów, cała rodzina mieszka na Mokrem? Z szacunkiem

Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?

Mój syn ukończył tylko 6 klas szkoły podstawowej w Polsce. Mimo, że mieszka w innej strefie językowej od wielu lat, jego pierwszoplanowym i wybranym językiem jest język polski, ma jednak ogromne problemy z ortografią. Syn często przebywa w Polsce, ma żywy kontakt z językiem mówionym; również bardzo dużo czyta po polsku. Chciałabym kupić dla niego podręcznik ortografii i proszę o radę – jakie wydawnictwo byłoby przez Państwa polecane?
Serdecznie dziękuję Grażyna Langguth

Witam,
czy wyrażenie adres zamieszkania należy traktować jak pleonazm? Wg art. 25 KC miejscem zamieszkania jest miejscowość, zatem kategoria ta nie obejmuje nazwy ulicy, nr domu i lokalu. Z kolei posłużenie się wyłącznie terminem adres może spowodować wskazanie adresu [raczej] niż zamieszkania. Wyjaśnić należy, że adres może być wykorzystywany do identyfikacji osób w przypadku, gdy w danej miejscowości mieszka kilka osób o tych samych imionach i nazwiskach.
Z góry dziękuję za odpowiedź.